İŞSİZLİK ÖDENEĞİ NEDİR, KİMLER YARARLANABİLİR?
İşsizlik ödeneğinin tanımını yapmak gerekirse; “Sigortalı işsizlere yasada belirtilen şartları taşımaları halinde işsiz kaldıkları dönem için belirli süre ve miktarda yapılan ödemedir” tanımını yapmak uygun olacaktır.
İşsizlik ödeneğinden faydalanmak için bazı şartların oluşması gerekir. Bu şartları maddeler halinde özetlersek;
• Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak,
• Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak,
• Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak,
• Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak, şartlarının oluşması gerekir.
İşsizlik Ödeneğine hak kazananlar hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurması gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir. Mücbir sebepler dışında 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.
İşsizlik ödeneğinin ödenebilmesi için sigortalı işsizlerin iş almaya hazır durumda olması gerekmektedir. İşsizlik ödeneği başvurusu ile kişinin iş arayan kaydı yapılmakta veya güncellenmektedir. Böylece sigortalı işsizlerin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetlerini alması sağlanmaktadır.
İşsizlik ödeneğine hak kazananlara İŞKUR aşağıda belirtilen hizmetleri sunmaktadır.
* İşsizlik Ödeneği
• Genel Sağlık Sigortası Primleri
• Yeni bir iş bulma
• Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi
Çalışanların işsiz kalması halinde aşağıda belirtilen şart ve sürelerde işsizlik ödeneği alabilmektedirler. Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde;
• 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
• 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
• 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün, süre ile işsizlik ödeneği verilmektedir.
Çalışanların işsiz kalmasından sonra alabilecekleri işsizlik maaşları ise; günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçememektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. Örneğin; 2020 Yılında brüt asgari ücret 2.943,00 TL olduğundan asgari ücretle çalışan birisi aylık 1.168,27 TL aylık işsizlik ödeneği alabilecektir.
İşsizlik maaşı alan işsizin genel sağlık sigorta primi fondan ödendiğinden sağlık hizmeti almaya devam eder.