ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİLDE İŞÇİNİN ÇALIŞMASI
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri kanunlarla belirtilmiştir. Ulusal Bayramlarımız da Resmi Bayram ve Dini Bayram günleri olarak ikiye ayrılmıştır.
Resmi Bayram Günlerimiz;
1-) 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı
2-) 19 Mayıs Atatürkü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı
3-) 30 Ağustos Zafer Bayramı
Dini Bayramlarımız;
1-) Ramazan Bayramı (Arefe günü Saat:13,00da başlar toplam 3,5 gündür.)
2-) Kurban Bayramı(Arefe günü saat:13,00da başlar toplam 4,5 gündür)
Resmi Bayram ve Dini Bayram tatillerinin dışında bir de Genel Tatil Günleri vardır.
Bunlar; 1-) Yılbaşı Tatili (1 Ocak) 2-) 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü 3-) 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerimizi yukarıda anlattıktan sonra şimdi asıl konuya gelelim. Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde İşçi Çalıştırılabilir mi? Çalıştırılması halinde işçinin onayını almak gerekir mi?
Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde işyerlerinde işçi çalışıp çalışmayacağı konusunda toplu iş sözleşmelerine ya da işçinin işe alınırken karşılıklı imzalanan iş sözleşmesine bakmak gerekir. İş sözleşmelerinde Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde gerektiğinde işçi çalışmak zorundadır, hükmü varsa işçi çalıştırılır. Böyle bir hüküm yoksa söz konusu günlerde çalışılması için işçinin yazılı onayının alınması zorunludur. (Bakınız; 4857 Sayılı İş Kanunu Madde:44)
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde işçi çalıştırılması halinde ücreti nasıl hesaplanır, ne şekilde ödenir? Bu hususu da açıklamakta büyük fayda görmekteyim. Çünkü bu hususta da kafalar karışmakta ve tartışmalar yaşanmaktadır.
Öncelikle belirtmek gerekir ki; Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde işçi çalıştırılmazsa ya da kendi isteği ile çalışmazsa o günkü ücreti tam ve eksiksiz ödenir.
İşçinin çalışması halinde o gün için bir yevmiye (bir gün) daha ücret almaya hak kazanır. Örneğin; 1 Ocakta çalışması halinde ücretine bir gün daha ilave edilir. Ancak, 1 Ocakta çalışmakla birlikte mesai bitiminde çalışmaya devam ederse bu fazla mesaisi için %50 zamlı ücret alır. Burada karıştırılan nokta Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde çalışılması halinde o gün için %50 ya da %100 zamlı ödenmesi gerektiği yanılgısıdır.
Fazla mesai ile Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde çalışmaları birbirine karıştırmamak gerekir. Kanun koyucu fazla mesai için %50 zamlı ödenmesini öngörürken, resmi tatillerde çalıştığı gün için normal ücret hak edeceğini belirtmiştir.
Ulusal Bayram ve Genel Tatil günleri aynı zamanda hafta tatiline denk gelse bile çalıştığı bu gün için bir günlük ücreti ödenir. Ayrıca hafta tatili için ücret ödenmez.
Esasında bayram ve genel tatil günlerinde işçinin çalışmaması, bayram yapması ve dinlenmesi esastır. Ancak işyerinin çalışma konusu, işin durumu ve önemi nedeniyle bu günlerde de çalışmayı gerektirmektedir. İşçinin onayının alınmasıyla birlikte bu günlerde çalışılmasında yasal bir engel yoktur. İşçi çalışmaması halinde bu günler için ücret kesintisi yapılamaz. Çalışması halinde ise bir yevmiye daha fazla ücret alır. Bu günlerde bir de fazla mesai yapması halinde örneğin çıkış saatinden itibaren fazladan üç saat fazla çalışması halinde bu fazla çalıştığı saatlerin de ücretini %50 fazla alır.