STOK AFFI VE KASA MEVCUDU
Bu makalemizde, kamuoyunda yapılandırma, af olarak bilinen 7440 Sayılı kanunun Stok affı ve Kasa mevcudu, ortaklardan alacaklar konusuna değineceğiz. Öncelikle belirtmek isterim ki, kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu, ortaklardan alacakların düzeltilmesi, işletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaş kayıtlarının gerçek duruma getirilmesi diğer bir ifade ile işletme kayıtlarının düzeltilmesi için büyük bir fırsat… Peki, stok affı ile kazancımız ne olacak? 7440 Sayılı Kanun Madde:6’ya göre İşletmede mevcut olduğu halde resmi kayıtlarda (Bilançoda) yer almayan emtia, makine, teçhizat ve
demirbaşların emsal değerleri ile kayıtlara alınması ya da kayıtlarda olduğu halde işletmede olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların kayıtlardan çıkarılması, kayıtlarda olduğu halde işletme kasasında olmayan paranın kayıtlardan çıkarılması, resmi kayıtlarda olduğu halde gerçek anlamda ortaklardan alacak bulunmaması durumlarının düzeltilerek bilançonun gerçek durumu yansıtacak hale getirilmesi işletmenin gerçek görünümü, bankalar nezdindeki güvenirliği ve incelemelerde Mali idarenin ceza yaptırımı ile karşı karşıya kalınmaması yönünden büyük avantajlar sunuyor.
Devletimiz bir kez daha barış elini uzatarak gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin faturasız aldığı emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların yasal kayıtlara alınmasını ve kayıt dışılığın önlenmesini istiyor. Faturasız satışlar nedeniyle de olmayan stok kalemlerinin kayıtlardan çıkarılması ve bilançolarının gerçek durumunu göstermesini istiyor. 7440 Sayılı Kanun hükümlerinden tüm gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri yararlanacak. Yani, serbest meslek erbabı, şahıs işletmeleri, adi ortaklıklar, kollektif şirketler, adi komandit şirketler ile sermaye şirketleri, kooperatifler, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler, iş ortaklıkları yararlanacak. Mükelleflerin, işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını 31 Mayıs 2023 tarihine (bu tarih dahil) kadar KDV yönünden bağlı oldukları vergi dairelerine verecekleri beyanname ve eki envanter listesiyle bildirmeleri gerekiyor. Mücbir sebep ilan edilen deprem bölgelerinde ise 31 Ekim 2023 tarihine kadar süre vardır. Stok beyanında bildirilen rayiç bedeller satış kazancının tespitinde maliyet olarak kabul edilecek. Bildirime dâhil edilen amortismana tabi iktisadi kıymetler için amortisman ayrılamayacak. Faturasız olarak satın alınmış emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların “stok affı” kapsamında kayıtlara alınabilmesi için, bunların emsal bedeli üzerinden tabi oldukları oranın yarısı esas alınmak suretiyle KDV hesaplanarak, stok beyanına ilişkin beyanname ve envanter listesinin 31 Mayıs 2023 tarihine (bu tarih dâhil) kadar verilmesi ve tahakkuk edecek verginin
de aynı süre de ödenmesi gerekiyor. Sadece emtiaya ilişkin olarak hesaplanarak ödenen KDV indirim konusu yapılacak ancak iadeye konu olmayacak. Emtia için ayrılan karşılık istenirse ortaklara dağıtılabilecek. Sermaye unsuru sayıldığından ayrıca vergilendirilmeyecek.
Stok beyanı/affı kapsamında beyan edilen kıymetler rayiç bedelleriyle, Ba formu vermek zorunda olan mükellefler tarafından söz konusu form ile bildirilecek. Bildirim, Ba formunun “Soyadı/Adı Unvanı” bölümüne “Muhtelif Satıcılar (7440 sayılı Kanun Madde 6/1)”, “Vergi Kimlik Numarası” bölümüne (3333 333 333) yazılmak suretiyle yapılacak. 31 Aralık 2022 tarihi itibariyle şirketlerden ortakların çektikleri paralar, kasada kayıtlı ancak
fiilen olmayan paralarla ilgili düzeltme yapılabilecek. Bunun için ödenecek vergi oranı ise sadece %3’tür. Sonuç olarak; Faturasız emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların faturası Devletten alınmış olacak. Faturasız emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar düşük bir KDV ödenerek kayıtlara alınmış olacak. Faturasız mal bulundurulduğu gerekçesiyle, KDV Kanunu’nun 9/2 maddesi kapsamında cezalı KDV tarhiyatı yapılma riski ortadan kaldırılmış olacak. Emtia için ödenen KDV indirim konusu yapılabilecek. Kayıtlara alınan makine, teçhizat ve demirbaşlar bilançoda 25 kodlu grupta yani bilançonun aktifinde artışa neden olacak. Karşılık hesabı da 5 kodlu grupta yer alacak, bu şekilde işletmenin öz kaynaklarında da bir artış sağlanmış olacak. Bildirilen emtianın değeri kaç TL ise, o kadar para işletmeden vergisiz olarak çekilebilecek. Ortakların çektiği paralar, kasada kayıtlı olduğu halde olmayan paralar gerçek duruma çekilecek ve bunun için ödenecek vergi oranı ise sadece %3 olacaktır.
Devletimiz bir kez daha barış elini uzattı. Bu eli tutmak faydalı olacaktır…