İŞÇİ VE KIDEM TAZMİNATI
İşçi, imzaladığı bordrodaki fazla çalışma süresini aşacak şekilde fazla çalışma yaptığı iddiasını yazılı delillerle ispatlaması gerekir. Bu hususta iyi niyetli yaklaşımlar ve haklar olmakla birlikte çoğu kez de işçinin haksız ve yersiz talepleri ile işverene tazminat ve iddia ettiği ücret alacağı ile iş mahkemesinde dava açabilmektedir.
İşçi, işten ayrıldıktan ya da çeşitli nedenlerle işine son verildikten sonra hakkı olmadığı halde geriye dönük fazla mesai alacaklarından söz ederek ve bu iddiasını şahit beyanlarıyla da ispatlama yoluna giderek işverenden istediği ücreti alabilir mi?
İş yaşamında genel kanaat ispat külfetinin işverene ait olduğu, işçinin yazılı ispat etme zorunluluğu olmadığı yönünde olsa da iş kanunumuzda, Yargıtay kararlarında ve ilgili mevzuatlarımızda işçinin fazla çalışma alacak iddialarını yazılı belgelerle de ispatlaması gerektiği yönündedir.
Nitekim, Yargıtay’ın bir kararında; “Yargıtay 22. HD., E. 2016/30787 K. 2020/3562 T. 26.2.2020 sayılı kararında; “Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir,” denilmektedir.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2022/3115 E. Sayılı kararında işçinin fazla mesai iddiasını yazılı delillerle ispatlaması gerektiğine vurgu yaparak, bu hususta iş mahkemesinin işçi lehine verdiği kararı bozmuştur.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2022/3115 E. Sayılı kararında “Ancak bu halde dahi, imzalı bordrodaki fazla çalışma süresini aşacak şekilde fazla çalışma yapıldığı iddiası ancak yazılı bir delil ile ispatlanabilir. Böyle bir yazılı delilin bulunmaması halinde, bordrodaki fazla çalışma süresi ile bağlı kalınarak gerçek ücret üzerinden fazla çalışma alacağı hesaplanmalı, bordrodaki ödeme miktarı mahsup edilerek sonuca gidilmelidir. Mahkemece bu ilke ve esaslar gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup, kanun yararına temyiz isteğinin bu gerekçe ile de kabulü gerekmiştir, denilmiştir.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin yukarıda belirtili kararına yorum katmak gerekirse, eğer işveren bir işçiye fazla mesai yaptırmış ve bunu bordroda göstermiş, işçi bu bordroyu itiraz etmeksizin imzalamış ancak sonrasında mahkemeye gitmiş ve şahitlerin dinlenmesi sonucunda bordroda gösterilenden daha çok fazla mesai yaptığı tespit edilmiştir. Ancak işçi fazla mesaisini daha önce yazılı bir şekilde kabul ettiği için Yargıtay daha çok fazla çalışması olsa da işçiye bunları yazılı bir şekilde ispat etmesi gerektiğine karar vererek işveren lehine hüküm vermiştir.