BAĞIŞ VE YARDIMLAR

Sınırlı İndirilecek Vergi ve Yardımlar nelerdir? Şartları ve kapsamı nedir? Bu hususu biraz daha açarak konunun daha iyi anlaşılmasını sağlayalım. Sınırlı indirilecek bağış ve yardımların birinci önemli maddesi, ne kadar bağış ve yardım yapılırsa yapılsın toplamda beyan edilecek gelirin %5’ini geçememesidir.  Bu oran kalkınmada öncelikli yörelerde %10’la sınırlandırılmıştır. Köy dernekleri, hemşeri dernekleri, okul koruma dernekleri ve benzeri tüm dernek ve kuruluşlara yapılan bağış ve yardımlar vergi matrahından indirimi mümkün değildir. Ancak, kamu menfaatine dernek statüsü alan dernek ve kuruluşlara yapılan yardım ve bağışların vergi matrahından indirimi mümkündür. 

Sınırsız indirilecek bağış ve yardımlar konusuna gelince; bu husus da gelir vergisi kanunumuzun 89. maddesi ile mevzuatımıza girmiştir. GVK Madde 89’a göre, Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (Kalkınmada öncelikli bölgelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi ile mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi olarak yaptırılacak ibadethaneler ve Diyanet İşleri Başkanlığı denetiminde yaygın din eğitimi verilen tesislerin inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmesi için yapılan her türlü nakdi ve ayni bağış ve yardımların tamamı vergi matrahından indirilebiliyor. Yukarıda ifade edildiği gibi, bağışlar genel bütçeye dahil dairelere, özel bütçeli kamu idarelerine, İl özel idarelerine, Belediyelere, Köylere belirtilen şartlarda yapılan bağış ve yardımları kapsıyor. 

Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan kamu yararı belgesine sahip dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maliyet bedellerinin tamamı da beyan edilecek gelir ya da kurumlar vergisi matrahından indirim konusu yapılabiliyor. 

Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler, kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetinde bulunan kurum kuruluşlar tarafından yapılan veya Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen kültür ve sanat faaliyetlerine yapılan bağış ve yardımların da tamamı vergi matrahından indirim konusu yapılabiliyor.

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsor harcamalarında amatör spor dallarında tamamı, diğer dallarda ise yüzde ellisi indirim konusu yapılabiliyor. Türkiye Kızılay Derneği’ne ve Türkiye Yeşilay Cemiyetine yapılan nakdi bağışların da tamamı vergi matrahından indirim konusu yapılabiliyor. 

Yukarıda anlatılanların dışında umumi hayata müessir afetler dolayısıyla alınacak tedbirlerle yapılacak yardımlara ilişkin 7269 sayılı kanuna göre oluşturulan fona yapılan nakdi bağışların tümü ile milli yardım komiteleri veya mahalli yardım komitelerine makbuz karşılığı yapılan ayni ya da nakdi bağışlar da indirim konusu yapılıyor. Yüksek Öğretim Kanununa göre Üniversitelere ve Yüksel Teknoloji Enstitüsüne ve vakıf üniversitelerine yapılan nakdi bağışlar da indirim yapılıyor. Sosyal Yardımlaşma Ve Dayanışma Teşvik Kanunu’na göre yapılan bağış ve yardımlar, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kuruluşu Hakkındaki kanuna göre yapılan nakdi bağışlar, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa göre yapılan nakdi bağışlar, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanununa göre yapılan ayni ve nakdi bağışlar, Türk Silahlı Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı Kanununa göre yapılan ayni ya da nakdi bağışlar, Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanununa göre yapılan ayni ya da nakdi bağışlar, İlköğretim ve Eğitim Kanununun ilgili madde ve mevzuatına göre yapılan nakdi bağışlar, Bakanlar Kurulunca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla yapılan ayni veya nakdi bağışlar da gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirim konusu yapılabiliyor. 

Bağış ve yardımların vergi mevzuatımız yönünden gelir ve kurumlar vergi matrahından indirilme şartlarına ilgili kanun ve mevzuatlarımız yönünden kısaca değinmeye çalıştım. Yardım ve bağış milletçe çok hassas olduğumuz hususlardan biridir. Devletimizin de yardım ve bağışların vergi matrahından indirilmesi yolunu açarak teşvik ve destek sağlaması devlet-millet el ele olduğunun bir başka göstergesidir. Zira, 6 Şubat 2023 Tarihindeki Kahraman Maraş merkezli ve 10 ilimizde büyük yıkıntılar meydana getiren dünyada ender rastlanan depremin hemen ardından milletimizin akın akın yardıma koşması, devletimizin ilk dakikalardan itibaren milletinin yanında olması işbirliğinin önemi bir kez daha görülmüştür.