ÖZELGELER DİĞER BİR İFADE İLE ÖZEL YAZILAR TALEP EDENİ KORUMAKLA BİRLİKTE BAĞLAYICI BİR VERGİ HUKUKU DA DEĞİLDİR…

Özelge, diğer bir anlatımla özel yazılar kaynağı Vergi Usul Kanununun 413. Maddesinden almaktadır. Vergi Usul Kanunu’nun 369. Maddesine göre de özelge talep edene bir ışık tutuyor tabir yerinde ise koruyor. Durum böyle olmakla birlikte özelgelerin bağlayıcı bir vergi hukuku olmadığını da görüyoruz.

Özelgenin daha teknik tanımını yapmak gerekirse, vergi mükelleflerinin vergi yasalarının uygulanmasında tereddüt yaşadığı konularda Vergi Usul Kanunu’nun 413. maddesi uyarınca İdare’den izahat talep etmesi sonucu idarenin bildirdiği görüş metinleridir, diyebiliriz. 

Vergi mevzuatımıza konu kanunlar ileri derecede teknik bir dille yazıldığından ve çoğu kez kanunun amacını, ne ifade ettiğini anlayabilmek ya da mali idarenin olaya nasıl baktığını öğrenebilmek için özelge talebinde bulunuruz. İşte bu noktada talebimizle ilgili bize verilen özel yazılar, maliye ifadesiyle özelgeler firmalarımıza ışık tutmakta ve firmamızı kısmen de olsa korumaktadır.

Biz Mali Müşavirler de, kanunların uygulanması ve yorumlanmasında mali idarenin yaklaşımını öğrenmek ve uygulamamıza bu yönde devam etmek için özelgelere büyük önem veririz. Firmalarımızın özel durumlarıyla ilgili tereddüt yaşadığımız noktada özelge talebinde bulunuruz. Yazımızın giriş bölümünde de ifade ettiğimiz gibi, bu tür yazılar firmaya özel ve kendi durumlarıyla ilgili olduğu için benzer durumlar için farklı farklı özelgelere de rastlamamız mümkündür.

Özelgeler, talep edene gönderilen konuyla ilgili yazılar olmakla birlikte, örnek teşkil etmesi ve benzer durumda olan firmalara da ışık tutması bakımından özeti Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Web sayfasında da yayınlanmakta, ilgililerin istifadesine sunulmaktadır.

Özelgeler görüşü talep eden mükellefin talepte bulunduğu duruma göre verilse de vergi incelemelerinde benzer durumlar olması halinde başka bir mükellef için de dikkate alınabilmektedir.

Vergi Usul Kanununun İncelemede Uyulacak Esaslar başlıklı 140. maddesinde vergi inceleme müfettişi tarafından tanzim edilen inceleme raporlarını değerlendiren rapor okuma komisyonlarının, söz konusu inceleme raporlarını vergi kanunları ile bunlara ilişkin kararname, tüzük, yönetmelik, genel tebliğ, sirkülerin yanında özelgelere de uygunluğu yönünden değerlendirileceği belirtilmiştir. Dolayısıyla Vergi Müfettişinin yapmış olduğu vergi incelemelerinde özelgeleri de dikkate almaktadır.

Sonuç olarak diyebiliriz ki, özelgelerin bağlayıcı bir vergi hukuku olmamakla birlikte kanunların durumla ilgili yorumlanması, mali idarenin konuya bakış açısı ve uygulamanın sorunsuz yürümesi için özelge talep edilmesi incelemelerde doğabilecek vergi ve cezaların önüne geçecek bir tedbirdir.

Gönül arzu ediyor ki, kanunlarımızı yazanlar daha sade ve anlaşılır bir dille yazsınlar. Özelge, özel yazı gibi yazılı metinlere ihtiyaç duymayalım…