DR. ARIKAN: ‘‘KORONAVİRÜSLE MÜCADELE İÇİN STRESTEN UZAK DURALIM’’

Türkiye’de çok sayıda kişinin ölümüne sebep olan koronavirüs salgını sonucu insanların yoğun bir stres yaşadığına söyleyen Uz. Dr. Osman Arıkan, ‘‘Hepimizin de millet olarak her gün verdiğimiz kayıplar ve yaşam tehdidi nedeni ile yoğun bir stres ve baskı altında olduğumuzu biliyorum. Gerçekten cüssesi küçük ama etkisi çok büyük olan Covid-19 virüs salgını hepimizin de az veya çok psikolojimizi bozdu ve hayatımızı adeta felç etti. Ancak unutmayalım ki inanarak ve kendimize olan güvenimiz ile atlatacağımızı düşünerek motivasyonumuzu yüksek tutalım.’’ diye konuştu.

Dr. Arıkan, motivasyonun yüksek tutulmasıyla ilgili 1950’li yıllarda yaşanan tarihe geçen şu olayı paylaştı: ‘‘1950’li yıllarda bir İngiliz şilebi Portekiz’den aldığı Madura şaraplarını İskoçya’ya götürür. Demir attığı limanda yükünü boşalttıktan sonra, şilepte çalışan denizcilerden biri unutulan şarap kolisi kaldı mı diye denetlemek üzere soğuk hava deposuna girer. Onun içerde olduğunu fark etmeyen başka bir denizci ise, kapıyı dışardan kapatır. Soğuk hava deposunda mahsur kalan denizci, var gücüyle bağırır, çelik duvarları yumruklar, ama kimseye duyuramaz sesini. Çakısıyla içerden açmaya çalışır kapıyı, mümkün değildir. Boş şilep, yeni yükünü almak üzere Portekiz’e doğru yola çıkar.

Mahsur denizci, depoda açlıktan ölmeyecek kadar yiyecek bulur. Ama deponun dondurucu soğuğuna fazla dayanamayacağının bilincindedir. Kapıyı açamayan çakısıyla, çelik duvarlara kendisini bekleyen ölüm sürecini yazmaya, daha doğrusu kazımaya başlar. Günbegün, adeta bilimsel bir titizlikle soğuğun vücuduna önce uyuşturucu sonra yavaş yavaş öldürücü etkilerini, el ve ayaklarının nasıl duyarsızlaştığını, donan burnunu ve buz gibi havanın dayanılmaz yakıcılığını anlatır.

Şilep Lizbon’a demir attığında, soğuk hava deposunun kapısını açan kaptan, zavallı denizcinin cesediyle karşılaşır. Duvarlara kazıdığı acılı sonunu okur ve kendisi de hayretten dona kalır.

Çünkü soğuk hava deposunun derecesi 19 C’dir. İskoçya’ya götürdükleri Madura şarapları 18 derecede taşınmayı gerektirmiş, şilep yükünü boşalttıktan sonra soğutma sistemi zaten kapatılmış olup, kendi haline bırakılan deponun sıcaklığı bir derece de yükselmiştir.

Yani biçare denizci donarak ölmemiş, donduğunu sandığı (ya da donacağına inandığı) için ölmüştür.’’

Paniğin bağışıklık sistemini yüzde 50 zayıflatan bir etkisi olduğunu kaydeden Dr. Arıkan şöyle devam etti: ‘‘Zihnimiz bize inanılmaz oyunlar oynayabilir. Korku çoğu zaman iyidir, sizi hayatta tutar. Lakin panik her zaman kötü sonuçlar verir. İnsanın boş kaldığı, amaçsız hissettiği anlar ise zihnine en kolay yenildiği anlardır. Sürekli sıkıldığınızı düşünmek, haberleri takip ederek olası felaket senaryolarına kafa yormak, sosyal medyadaki komplo teorileri ve asılsız haberler ile paranoyada level atlamak yerine zihninizi oyalayacak işler ile meşgul olmayı deneyin.

Geleceğin bizlere daha güzel günler, huzur ve mutluluk getireceğini düşünerek stresten uzak kalın ama bilimsel öneri ve tedbirleri hiçbir şekilde elden bırakmayalım.’’